Risk sermayesi ve melek yatırımcı ile girişimci arasındaki hukuki ilişkiyi irdeleyebilmek ve sağlam temellere oturtabilmek için öncelikle bu süreçlerdeki kavramları dikkatle bilmek gerekmektedir.
- Fon: Bir risk sermayesi/melek yatırımcı, öncelikle yatırım yapacağı toplam fonu belirlemektedir. Bu fon, bir veya birden fazla girişimciye dağıtılmak üzere oluşturulmuştur. Bu fon farklı amaçlı, süreli, meblağlı fon havuzlarında ayrı ayrı oluşturulup, farklı finansal yapılar olarak kurgulanabilirler.
- Fon Toplama: Bir melek yatırımcının şirketlere yatırım yapmak için, başka yatırımcılar bularak fon oluşturduğu ya da fonu genişlettiği aşamadır. Genellikle fon toplama aşaması fon kurulmadan önce başlar, fon kurulmadan önce ya da kurulduktan kısa bir süre sonra tamamlanır. Bu süre tamamlandıktan sonra fona yeni yatırım alınmaz.
- Fon Yöneticisi: Kurulan fonu yöneten yapı ya da kişi diğer bir ifade ile melek yatırımcıdır. Fon yöneticisi, yönetiği fonun büyüklüğüne bağlı olarak farklı sayılarda kişilerden (Venture Capitalist) oluşur, bu kişiler fonu toplamak, sonrasında yatırım yapılacak şirketleri bulmak, yatırım yapmak, yatırım sonrası süreci yönetmek ve fonun geri dönüşünü yönetmek ve sağlamakla uğraşır. Bu kişilere Venture Capitalist (VC) denir.
- Fon Süresi: Fonlar belirli süreler için oluşturulurlar. Bu süre içerisinde fon yatırımlarını yapar, yatırımlarından geri dönüşleri toplar ve yatırımcılarına ödeme yapar, sonunda da fon sonlandırılır.
- İlk Yatırım Yılı: Fonun yatırım yapmaya başladığı yılı ifade eder.
- Yatırım Süresi: Fonun her türlü yeni yatırımı yapabildiği süredir. Bu süre sonunda fon sadece daha önce yatırım yapmış olduğu portföyündeki firmalara takip yatırımı yapar, yeni firmalara yatırım yapamaz.
- Yatırım Fırsatı: Melek yatırımcılar, yatırım yapmak için düzenli olarak fırsatları araştırırlar. Her bir yatırım fırsatı ‘deal’ olarak adlandırılır.
- Yatırım Fırsatı Akışı: Melek yatırımcıların yeni yatırım fırsatlarının gelişi ya da proaktif olarak onların bu fırsatları tespit etmesi ile oluşan akıştır.
- Sermaye Finansmanı: Şirkete sermaye konması yolu ile yapılan finansman tipidir.
- Dönüştürülebilir Borç: Girişimci şirkete verilen borç, belli bir süre sonunda ya ana para ve faizi olarak borç verene geri ödenir ya da borç veren verdiği borcu süresi sonunda sermayeye çevirerek hisse sahibi olur. Böyle bir anlaşmanın detayları ilk günden sözleşmeye yazılmalıdır.
- Tohum Yatırımı: Bir startup için en erken aşama yatırım tipidir. Genelde fikir ya da prototip, beta ürün aşamasıdır. İş modeli henüz tam olarak kanıtlanmamış hatta ticari faaliyet başlamamıştır. Yatırım, ürün geliştirme süreçlerinde kullanılır.
- Erken Aşama Yatırımı: Ürün pazara sunulmuş, iş modelinin doğrulanması süreci başlamıştır. Ancak halen maliyetler çok yüksek, gelirler çok düşük seviyededir. Önemli olan müşteri geliştirmedir. Tüm yönetim takımı oluşturulmuş ya da oluşturulma aşamasındadır. Bu aşamada pazarlama modelleri test edilmektedir.
- Büyüme Aşaması Yatırımı: Şirket tamamen oturmuş yapıdadır ve büyümektedir. Büyümeyi hızlandırmak ve finanse etmek için yatırım ihtiyacı bulunmaktadır. Finansman yeni ürünler eklemek, yeni marketlere açılmak, mevcut büyüme motorlarını nakit ile beslemek için kullanılabilir.
- Ön Protokol: İngilizcesi "Termsheet" olan bu kavram ana yatırım sözleşmesi öncesi yapılan protokolü ifade eder. Ön protokol, ana hatarı ile bir yatırımcının hangi değerleme ile ne kadar yatırım yapacağını, yaptığında hangi hakları isteyeceğini belirten, yatırım teklifini resmi olarak iletmesini ve dolayısı ile yatırım sürecini başlatan bir dokumandır.
Türkarslan Hukuk Bürosu, özet olarak izah edilen bu detaylı prosedürlerde ve tüm detaylarında, hem melek yatırımcı tarafında hem de girişimci tarafında müvekkillerine kaliteli hizmet vermektedir.